Stručni radovi
SPOMENICI, SPOMEN-ČESME I SPOMEN-PLOČE NA TERITORIJI OPŠTINE CRNA TRAVA
Apstrakt. Teritorija opštine Crna Trava nalazi se na jugoistoku Srbije. Prostire se od bugarske granice na istoku, do Predejana i Južne Morave na zapadu. Prati reku Vlasinu, od Vlasinskog jezera na jugu, do Vlasotinca na severu. Posle Prvog balkanskog rata i oslobođenja od Turaka, prostor istočne Srbije, uključujući i teritoriju Crne Trave, bio je predmet stalnih bugarskih osvajačkih ciljeva. Svrstavajući se na stranu agresora i uz njihovu podršku, Bugarska je tokom oba svetska rata okupirala delove istočne i jugoistočne teritorije Srbije. Tokom tih godina, regularna bugarska vojska izvršila je brojne zločine protiv civilnog stanovništva, zarobljenih vojnika Kraljevine Jugoslavije, u Prvom svetskom ratu, kao i boraca partizanskih jedinica u Drugom svetskom ratu. Ovaj rad sadrži pregled memorijalnih obeležja, posvećenih borcima i žrtvama ratova na teritoriji opštine Crna Trava u XX veku. Ne tumači složene istorijske događaje i suprotstavljene interese balkanskih i tada uticajnih evropskih država. Prezentuje samo zapise, zabeležene na sačuvanim memorijalnim obeležjima.
Ključne reči: Prvi svetski rat, Drugi svetski rat, Srbija, teror, žrtve rata, memorijalni spomenici.
WAR MEMORIALS IN THE MUNICIPALITY OF CRNA TRAVA
Abstract. The municipality of Crna Trava is situated in the southeastern region of Serbia. The area stretches from the Bulgarian border on the east to Predejane and South Morava River on the west. After the First Balkan War, the territory of Eastern Serbia, including the area of Crna Trava, became a constant target of Bulgarian conquest goals. Bulgaria occupied parts of Serbia's Eastern and Southeastern territories during both World Wars, aided by their alliance with the aggressors. In those years, the regular Bulgarian army committed numerous crimes against the civilian population, captured soldiers of the Kingdom of Yugoslavia in the First World War, as well as Partisans in the Second World War. The main objective of this paper is to provide an overview of memorials dedicated to soldiers and victims of wars in the Crna Trava territory during the 20th century. The paper's focus lies on presenting records from the existing memorials without interpreting the complex historical events and conflicting interests of the Balkans.
Key words: First World War, Second World War, Serbia, terror, war victims, monuments.
Magazine of National Geography, Culture and Tradition - Serbia Plus |
eLibrary of Mathematical Institute of the Serbian Academy of Sciences and Arts |