Boljev Dol, Crkva svetog arhangela Mihaila

Crkva arhangela Mihaila u Boljev Dolu nalazi se nedaleko od drevnog puta za Sofiju i Carigrad, kojim su prolazili Rimljani, Turci, Čerkezi, Kukljaci, Bašibuzuci.

Crkva svetog Mihaila, Boljev Dol

Crkva svetog arhangela Mihaila nalazi se u okolini sela Boljev Dol. Po nepouzdanim podacima, crkva je podignuta 1604. godine. S obzirom da ne postoje tačni podaci, sasvim je moguće da je crkva zidana i rušena tokom čitava dva veka - u periodu od XVII do XIX veka. Za spomenik kulture proglašena je 1984. godine.

Okruženje crkve svetog Mihaila u Boljev Dolu

Boljev Dol je prelepo selo na Staroj planini, kraj drevnog puta za Sofiju i Carigrad, kojim su prolazili Rimljani, Turci, Čerkezi, Kukljaci, Bašibuzuci. Crkva se nalazi na oko 1.5km severno od centra sela Boljev Dol. Zaklonjena je od pogleda, smestila se u malu, krašku udolinu. Okružena je rastinjem i stenama, pa se može videti samo iz neposredne blizine. Takvo mesto izabrano je iz sasvim jasnih razloga.

Ulaz u crkvu svetog Mihaila u Boljev Dolu

Crkva je sazidana od kamena, s gvozdenim krstom na krovu. Inače, stara hrastova vrata nikada se ne zaključavaju.

Unutrašnjost crkve svetog Arhangela Mihaila

Crkva se sastoji od jedne prostorije, oslikane freskama, s kamenim stolom na mestu ikonostasa.

Unutrašnjost crkve svetog Arhangela Mihaila

Po nepouzdanim podacima, neke od fresaka oslikane su u vreme gradnje crkve, ostale početkom XX veka.

Autentične freske u crkvi svetog Mihaila u Boljev Dolu

S obzirom da ne postoji ikonostas, veliki broj ikona poređan je duž zidova. Unutrašnjost crkve deluje izuzetno skladno. Tome posebno doprinosi letnje svetlo, koje u vidljivim snopovima prolazi kroz tri crkvena prozora.

Ikone u crkvi svetog Mihaila u Boljev Dolu

Crkva je delila sudbinu ovih krajeva - rušena, obnavljana, pa u krug. Naklonjen joj nije bio ni izvor potoka, čijim se koritom dolazi do crkve. Voda potoka često je rušila delove crkve. Poslednji put je rekonstruisana 1976. godine, nakon što je potok potkopao i delimično srušio severni i zapadni zid. Na padini iznad crkve su tragovi "Latinskog groblja". Ponovo, po neproverenim podacima, tu su sahranjeni vizantijski ratnici, poginuli u jednoj od bitaka, koje su se vodile u ovim krajevima.

Pastelni ambijent crkve svetog Nikole u Boljev Dolu

Okolina crkve prava je planinska - kamenjar, šipražje i sve što se tu može zavući. Zato, ako poželite da snimite celu crkvu, budite pažljivi.

Potok u blizini crkve svetog Mihaila u Boljev Dolu

Kojim putem do crkve svetog Mihaila u Boljev Dolu

Kad god putujem sa sobom nosim precizan mobilni GPS i odgovarajuću sekciju topografske karte. Zanimljivo je da crkve nema na karti ni nakon revizije karte 1982. godine. Zato, evo nekoliko saveta o putu do crkve.

Boljev Dol, crkva svetog Mihaila

Od Dimitrovgrada do Boljev Dola stiže se relativno dobrim, regionalnim putem broj 121. Rastojanje je oko 30km. Put vodi preko Donjeg Krivodola. Od Donjeg Krivodola ka Boljev Dolu prolazi se sredinom izuzetno lepog Boljevskog polja, koje se nalazi na oko 850m nadmorske visine. Severno, s desne strane puta su visovi Stare planine i Boljev Dol. Južno je prilično široko polje - obrađene njive i česte skupine drveća. Na 2,5km od Donjeg Krivodola je raskrsnica, na kojoj se za Boljev Dol skreće desno.

Raskrsnica u Boljevskom polju - skretanje za Boljev Dol

Do Boljev Dola je oko kilometar dobrog, makadamskog puta. Već na samom ulazu u selo je duboka hladovina, dosta potoka, a na kraju sela i hladna voda, s česme iz turskog perioda. Crkva svetog Mihaila nalazi se na oko 1.5 km od centra sela. Do crkve se stiže koritom potoka, što leti i nije neki problem, posebno u slučaju kada se putuje ladom nivom. (Pročitajte i priču o lepom selu Boljev Dol)

Zaboravljena sela na bugarskoj granici.

 

Posetite Boljev Dol, dobrodošli ste!

---

Zahvaljujem se:

• Opštini Dimitrovgrad, koja mi je omogućila posetu selu Boljev Dol;
• direktoru Turističke organizacije Dimitrovgrad, gospodinu Zoranu Dimitrovu, koji je organizovao posetu Boljev Dolu;
• profesoru i hroničaru Cvetku Ivanovu, na priči i podacima o usputnim mestima, predelima i Boljev Dolu;
• Ivici Mladenov, na bezbednoj vožnji i prokrčenim, planinskim putevima i
• gospodinu Petru Vasovu, na priči o selu i zanimljivim, istorijskim crticama.