Manastir sveta Trojica, Čitluk, Ljubovija
Manastir Sveta Trojica u Čitluku iznad Ljubovije nastavlja viševekovni duhovni život čitlučkih crkvi. Izgrađen je 1966. godine na temeljima nekadašnjih crkvi.
Manastir Sveta Trojica u Čitluku, Ljubovija
Manastir Sveta Trojica, Čitluk, kod Ljubovije posetio sam u novembru 2012. godine.
Manastir se nalazi na uzvišenju iznad Ljubovije, u selu Čitluk, koje je se danas spojilo s Ljubovijom. Do manastira se stiže Čitlučkim putem, ili ulicom Svete Trojice i od centra Ljubovije udaljen je oko 2,5-3km. Može se stići automobilom. Ako se ide peške, ili biciklom, potrebno je savladati uspon od oko 100m. Manastir se nalazi na 272 mnv.
Manastir Sveta Trojica i čitlučke crkve
Malo mi je teško da tačno navedem istoriju crkvi, koje su se nalazile na mestu, na kome se danas nalazi manastir Svete Trojice. Probaću, uz napomenu da podaci ne moraju da budu potpuno tačni. Po pričama, prvi manastir na ovom mestu izgrađen je pre 400 godina. To nije dokumentovano materijalnim artefaktima, s obzirom da carigradske arhive niko od naših arhivista nije ozbiljno istraživao.
Manastir Sveta Trojica, Čitluk, Ljubovija
Po dokumentima iz 1878. godine na ovom mestu je 1816. godine podignuta crkva. Međutim, ne pominju se ostaci prethodnih građevina. Na istom mestu, a na temeljima prethodne crkve, 1878. godine gradi se nova crkva brvnara. Tokom tih radova, u zaostalim temeljima crkve iz 1816. godine pronađena je povelja o njenoj gradnji. Iako je reč o relativno bliskoj i dokumentovanoj prošlosti, nisam pronašao podatak o sudbini crkve iz 1816. godine. Nije bilo ozbiljnih ratova, niti zemljotresa, pa možda mogu da zaključim da je reč o požaru?
Ikonostas u manastiru Sveta Trojica u Čitluku, Ljubovija
Primećujem da sve priče i podaci o čitlučkim crkvama imaju početak, a nikako da saznam kraj. Potpuno isti slučaj je i sa crkvom iz 1878. godine. Sigurno znam da je postojala posle Prvog svetskog rata. Ima zapisa, a postoje i fotografije. Reč je o prelepoj crkvi, sa zasvođenim tremom, s krovom od šindre, drvenim zvonikom i crkvenom kapijom. Pominje se i vlaga, a onda jednostavno crkve nema više. Sve do 1966. godine, kada su meštani i paroh, ponovo na „temeljima stare crkve“, sagradili novu crkvu i posvetili je Svetoj Trojici.
Unutrašnjost manastira Sveta Trojica, Čitluk, Ljubovija
Od tog momenta, prateći već sasvim izvesnu i dokumentovanu hronologiju, stižem do XXI veka. Zahvaljući odličnom položaju crkve i želji crkvenih starešina, 1995. godine izgrađen je novi zvonik, a 1999. godine konak. Time su stvoreni potrebni uslovi da počne život ženskog manastira Sveta Trojica.
Novi zvonik u manastiru Svete Trojice, Čitluk, Ljubovija
U manastirskoj crkvi i dvorištu s igumanijom Jefimijom
Današnji manastir sačuvao je strukturu crkve iz 1878. godine. Ne računajući novu kapiju na ulazu i novi manastirski konak, kroz manastirsko dvorište do crkve, dolazi se kroz otvorenu, stilizovanu kapiju, iz 1878. godine. S leve strane staze je zvonik. Crkva je jednobrodna i nije suviše velika. Pretpostavlja se da je ikonostas star više od sto godina. Na severnom zidu, pored drugih ikona, je i kopija čudotvorne ruske ikone Tihvinske Bogorodice. Ikonu je, posle Oktobarske revolucije, iz Rusije doneo otac Kozlov, koji je ovde proveo izvesno vreme.
Stara crkvena kapija u manastiru Svete Trojice, Čitluk, Ljubovija
Drugi deo posete manastiru podjednako je lep. Zbog izvanredno osmišljenog i negovanog vrta i zbog susreta s igumanijom Jefimijom Nešović. U središtu vrta su, pored sezonskog cveća, niski četinari, koji ne zaklanjaju crkvu, ali ceo prostor čine izuzetno lepim i umirujućim. Manastirsko dvorište oivičeno je visokim četinarima i lipama. U vrtu je dosta klupa, a kraj zvonika je paviljon, obrastao vinovom lozom.
Kopija ruske ikone Tihvinske Bogorodice
O manastirskoj crkvi, manastirskom konaku i vrtu priču mi je ispričala igumanija Jefimija, poreklom iz Sarajeva. Putujući različitim krajevima Srbije, ili na svom poslu, sreo sam mnogo ljudi - različitih zanimanja i različitog obrazovanja. I nikada do tada nisam sreo osobu, koja svoje jasne misli pretače u tako povezan i tečan govor. A njena boja glasa može se porediti jedino s našim starim i poznatim radio i TV spikerima.
Igumanija Jefimija Nešović
Manastirski konak
Mislim da je manastir Svete Trojice u Čitluku najlepše posetiti u maju i junu. Tada je vrt u manastirskom dvorištu sigurno najlepši - u punom cvetu. Osim toga, prijaće hladovina u paviljonu, obraslom vinovom lozom. Srdačno i otvorenog srca dočekaće vas igumanija Jefimija.
Manastirski konak
Ispred manastira je seosko groblje. Sačuvano je nekoliko spomenika, starijih od 150 godina.
Manastirski konak
Lepa priča igumanije Jefimije Nešović o manastiru pamte se. Moguće je, da nekom drugom prilikom, ispriča kako su završile prethodne čitlučke crkve.
Jutarnje magle nad Drinom
Ako odlučite da posetite Manastir Svete Trojice u Čitluku, dobrodošli ste!
Zahvaljujem se:
- Opštini Ljubovija, koja je organizovala posetu manastiru Sveta Trojica u Čitluku;
- igumaniji Jefimiji Nešović, na srdačnom gostoprimstvu, lepoj i toploj priči o manastiru;
- gospodinu Peri Trijiću, na priči o starim stanovnicima Ljubovije i svom selu Trijići i
- gospodinu Milanu Mladenoviću, matičaru u opštini Ljubovija, na vožnji, priči i vremenu koje mi je posvetio.
