Gornji Adrovac - Ruska memorijalna crkva Rajevska
Kada se završila tragična ljubav Ane Karenjine i grofa Vronskog, pukovnik Nikolaj Rajevski došao je s ruskim dobrovljcima u Srbiju. Poginuo je 20. avgusta / 1. septembra 1876. u Gornjem Adrovcu, u borbi protiv Turaka.
Ruska memorijalna crkva, posvećena pukovniku Rajevskom
U Adrovcu se priča Lava Tolstoja, o Ani Karenjini i grofu Alekseju Vronskom, susrela sa pričom Agate Kristi, o Šerloku Holmsu. U Adrovcu ukrstili su se putevi Nikolaja Rajevskog (Tolstojev grof Vronski), kada je odlazio 1876. u Srpsko-turski rat, i cara Haile Selasija, Džozefine Bejker, Mata Hari, Isidore Dankan, Lorensa od Arabije, Agate Kristi, kada su 1933. putovali Orijent ekspresom u egzotični Istanbul.
Kapija porte Ruske memorijalne crkva
Naposredno po dolasku u Gornji Adrovac, pukovnik Rajevski poginuo je 20. avgusta 1876. godine (1. septembar po novom kalendaru) u borbi protiv Turaka.
Raspored srpsko-ruske i turske vojske 20. avgusta 1876. godine
Crkva je sagrađena 1903. godine, novcem mlađeg brata, Mihaila Nikolajeviča Rajevskog i njegove supruge Marije. Zemljište za crkvu otkupila je kraljica Natalija. Do ulaza u crkvu vodi drvored lipa - svetog slovenskog drveta.
Pogled na crkvu
U porti crkve podignut je mali, vrlo mali spomenik, isklesan u peščaru. Delo i tekst nepoznatog narodnog umetnika nadvisili su neke današnje spomenike-rugobe, koji voljom skorojevića pokušavaju, između ostalog, da progutaju prelepu beogradsku železničku stanicu. Nadam se da će ostati samo na privremenom pokušaju!
Spomenik u crkvenoj porti, posvećen pukovniku Rajevskom
Spomen-česmu, posvećenu pukovniku Rajevskom, podiglo je u porti crkve i Kolo srpskih sestara.
Spomen-česma
Spomenik od crnog mermera u porti crkve, posvećen ruskim dobrovoljcima, učesnicima Srpsko-turskog rata 1876. godine, podigao je Savez dobrovoljaca Donbasa.
Spomenik ruskim dobrovoljcima
Arhitektonsko rešenje crkve odgovara ruskom graditeljstvu crkvenih objekata.
Pogled na crkvu
Fasada je obložena žutim i crvenim keramičkim pločicama, pa je u aleksinačkom kraju poznata i kao "šarena crkva".
Keramička fasada crkve
Unutrašnjost crkve podjednako je lepa, kao i sama crkva. Po skicama ruskog slikara Viktora Vasnecova, crkvu je oslikao dalmatinski slikar Dragutin Obradović.
Unutrašnjost crkve
Ratovi s Turcima nisu prestajali. Tako, u crkvenoj porti je još jedan spomenik od peščara, delo narodnog umetnika. Posvećen je junacima iz Balkanskih ratova: majoru Borku Paštroviću i pilotu naredniku Žiki Đukniću. Poginuli su pri opsadi Skadra.
Spomenik majoru Borku Paštroviću i pilotu naredniku Žiki Đukniću
Mesto pogibije Nikolaja Rajevskog posetio sam u julu 2020. godine, putujući prugom Orijent ekspresa od Šida do Dimitrovgrada. Zastao sam na železničkoj stanici u Adrovcu i nakon 5-6km puta stigao sam do Ruske crkve u Gornjem Adrovcu. Ukoliko putujete ovim krajevima, skrenite s puta, Gornji Adrovac i Ruska crkva nisu daleko, a pamte se.
Spomen-ploča na crkvenoj kapiji
