Magazin za nacionalnu geografiju, kulturu i tradiciju

Manastir Kumanica

Manastir Kumanica sagrađen je na desnoj obali Lima, a tokom proteklih vekova više puta je rušen, pa iznova građen.

Manastir Kumanica

Manastir Kumanica

Manastir Kumanicu posetio sam u martu 2015. putujući Pešterom. Manastir se nalazi na oko 40km od Sjenice, u blizini sela Vrbnica.

Na putu za Kumanicu

Pešterske zime najčešće su duge, hladne i snežne. Jedna od takvih zima bila je i 2015. godine, kada je obiman sneg u martu pokrio ceo Pešter i okolinu. Prvi sunčani dan iskoristio sam da sa prijateljima iz Sjenice pođem njihovim terenskim vozilom prema manastiru Kumanica.

Pešter, zimski dan

Sunčan martovski dan na Pešteru

Putem prema manastiru Kumanica najčešće prolaze samo meštani retko naseljenih okolnih sela. Neverovatno lepi predeli ostali su uglavnom nepoznati nekome sa strane.

Pešter - Seosko planinsko domaćinstvo

Seosko planinsko domaćinstvo

I pored visokog snega, tople, mediteranske vazdušne struje, koje stižu koritom Lima, vrlo brzo otopile su sneg s južnih padina okolnih brda.

Vrbnica - ovce na ispaši

Zimske livade sa stadom ovaca na ispaši

Najstrmiji deo puta, koji se spušta ka Limu, počinje na nekoliko kilometara od manastira. Sa jednog od visova pruža se najlepši pogled na klisuru Lima, Jadransku magistralu i prugu Beograd - Bar.

Reka Lim, Jadranska magistrala i pruga Beograd - Bar

Panorama klisure Lima, Jadranske magistrale i barske pruge

Konačno, stigli smo do kraja puta - do železničke stanice Vrbnica i manastira Kumanica.

Manastir Kumanica - kraj puta

Put kojim se stiže u Kumanicu

O manastiru Kumanica

Manastir Kumanica nalazi se na desnoj obali Lima, na granici sa Crnom Gorom. Od Bijelog Polja (Crna Gora) udaljen je oko 15km, a od Brodareva (Srbija) oko 12km.

Tačno vreme izgradnje manastira nije utvrđeno. Pretpostavlja se da je nastao u periodu između XIII i XV veka.

Manastir Kumanica - manastirske zgrade

Manastirske zgrade

Tokom prošlih vekova rušen je i obnavljan. Projekat za jednu od obnova crkve uradio je 1926. godine akademik Aleksandar Deroko. Po podacima iz 1934. godine, a na osnovu ploče, koja je pronađena u porušenom delu manastira, manastirska crkva izgrađena je u XVI i XVII veku.

Manastir Kumanica - manastirska kapija

Manastirska kapija

Jedna od poslednjih rekonstrukcija manastira započeta je 1971. godine. Međutim, zbog izgradnje pruga Beograd - Bar, radovi su odloženi.

Manastir Kumanica

Manastir Kumanica, južna strana

Manastirska crkva sagrađena je na uzanom prostoru, uz okomitu liticu.

Manastir Kumanica

Manastir Kumanica, severna strana

Poslednja i detaljna rekonstrukcija manastirske crkve urađena je 1980. godine.

Manastir Kumanica - ulaz u manastirsku crkvu

Naš domaćin na ulazu u manastirsku crkvu

Nakon poslednje rekonstrukcije, izuzetno je povećan broj poseta manastiru, pa je osim manastirskog konaka, izgrađeno još objekata. Neki od njih su službeni, drugi su namenjeni za smeštaj posetioca, koji žele da prenoće baš u okolini manastira.

Manastir Kumanica - zvonara

Manastirska zvonara

Pruga Beograd - Bar, uz povremene prekide, građena je počev od 1952. godine. Nakon poslednjih testova, prvi prugom je u službenom "Plavom vozu" putovao Josip Broz. Redovni saobraćaj počeo je 30. maja 1976. godine.

Panorama manastira Kumanica

Panorama manastira Kumanica

Po prvim projektima, trebalo je da pruga prođe kraj same manastirske crkve. S namerom da se manastirska crkva sačuva i zaštiti, projekat je izmenjen.

Reka Lim, Jadranska magistrala i pruga Beograd - Bar

Reka Lim, Jadranska magistrala i pruga Beograd - Bar

Trasa pruge je na tom delu pomerena za oko 5m ka obali Lima. Osim toga, urađen je potporni zid, koji je razdvojio manastirsku portu od pruge.

Pruga Beograd - Bar

Železnički kolosek ka Crnoj Gori na pruzi Beograd - Bar

Uzani prostor kraj Lima manastir je podelio sa objektima na železničkoj stanici Vrbnica i staničnim kolosecima.

Pruga Beograd - Bar

Pruga Beograd - Bar, železnička stanica Vrbnica

Železnička stanica Vrbnica na pruzi Beograd - Bar

Na samom izlasku iz stanice, pruga u pravcu Brodareva prolazi jednim od 254 tunela.

Tunel na pruzi Beograd - Bar

Tunel na pruzi Beograd - Bar

Kako stići do manastira Kumanica

Do manastira Kumanica stiže se iz Sjenice, pravcem: Sjenica - Trijebine - Vrbnica (41km). Put je zimi često zavejan i neprohodan za putnička vozila, pa se do manastira može stići jedino terenskim vozilom. Ukoliko odlučite da baš zimi posetite manastir Kumanicu, zimsko putovanje od Sjenice do manastira Kumanica ostaje u sećanju po predelima, kojima se retko prolazi. A povratak u Sjenicu pamtim i po izuzetno lepom zimskom zalasku sunca na Pešteru.

Sumrak na Pešteru

Sumrak na Pešteru