Magazin za nacionalnu geografiju, kulturu i tradiciju

Manastir Crna reka

Manastir Crna reka, sa svojom kulom i drvenim terasama vekovima visi na litici iznad reke.

Manastir Crna reka

Manastir Crna reka

Manastir Crna reka posetio sam putujući Pešterom. Nalazi se na oko 4km od Ribarića, raskrsnici puteva od Novog Pazara prema Tutinu i Crnoj Gori.

Po dostupnim podacima, period nastanka manastira nije precizno utvrđen. Navodi se širok raspon od XIII do XVI veka. Sagrađen je u nepristupačnom kanjonu Crne reke. Turski izvori pominju ga 1544. i 1569. godine. Manastirska crkva oslikana je u periodu 1591-1602. godine.

Manastir Crna reka - Staza na putu do manastira

Staza na putu do manastira

Osim lokacije na kojoj je podignut, skrovito mesto od obližnjih drevnih puteva dodatno je delio Ibar. Kada je bio ugrožen manastir Studenica, 1687. godine, u Crnu reku prenete su mošti Stefana Prvovenčanog i manastirske dragocenosti. Ovde su provele narednih devet godina.

Tokom XVIII veka u manastiru radila je bogoslovska škola, a početkom XX veka i osnovna škola.

Manastir Crna reka - Manastirska kapija

Manastirska kapija

Manastirska crkva smeštena je u postojeće pećine, na strmoj litici iznad korita reke. Period javnog manastirskog života počeo je izgradnjom mosta preko Ibra i jezera Gazivode, kada je omogućen lak pristup manastiru.

Manastir Crna reka - panorama manastira

Panorama manastira Crna reka (foto: Emil Vlajić)

Koristeći prirodnu konfiguraciju terena, manastir je izgrađen u obliku široke kule.

Manastir Crna reka - Manastirska kula

Manastirska kula

U zavisnosti od potreba monaha, na kuli su građene drvene terase. Iako bez posebnog reda, a verovatno i bez detaljnog arhitektonskog plana, baš te terasice svrstavaju manastir Crna reka među naše najlepše manastire.

Manastir Crna reka - Drvene terase na fasadi manastira

Drvene terase na fasadi manastira

Preko rečnog korita, do ulaza u manastirsku crkvu, umesto nekadašnjeg visećeg mosta, sagrađen je lep, drveni most.

Manastir Crna reka - Most ka ulazu u manastirsku crkvu

Most ka ulazu u manastirsku crkvu

Naspram manastira je noviji manastirski konak. Izgrađen je u istom stilu.

Manastir Crna reka

Pogled na manastir iz manastirskog konaka

Za razliku od drugih srpskih manastira, koji se sve više komercijalizuju, manastir Crna reka uspeva da očuva svoju autentičnost. Još uvek nisu izgrađeni hoteli, bazeni, ribnjaci i slični objekti, namenjeni savremenim vernicima.

Panorama manastira Crna reka

Panorama manastira Crna reka

Osim neznatnih građevinskih radova, nekoliko klupa i kamenih staza, u blizini manastira nema objekata, koji narušavaju njegov izgled i okolinu.

Manastir Crna reka - Manastirska zvonara

Manastirska zvonara

Lepotu manastira Crna reka dopunjuje izuzetno lepo prirodno okruženje.

Okolina manastira Crna reka

Okolina manastira Crna reka

Kako stići do manastira Crna reka

Do manastira može se doputovati iz Sjenice, pravcem: Sjenica - selo Ugao - Tutin - Ribariće (85km), ili Sjenica - Duga Poljana - Ribariće (oko 80km). U bilo kom slučaju, putovanje traje do dva sata. Ukoliko se putuje Ibarskom magistralom, pravac je: Raška - Novi Pazar - Ribariće (oko 50km i 60 minuta vožnje).